April 2015: Poppenhuis annex Designhuis

POPPENHUIS

Poppenhuizen. Wie kent ze niet? We konden er vroeger geen genoeg van krijgen. Maar wie denkt dat poppenhuizen alleen maar voor kleine meisjes zijn, heeft het mis. Ook bij menig volwassene gaat het interieurhart kloppen om een droomhuis in te richten. Weliswaar een miniatuurversie, maar wel van je eigen droomhuis! 

BARBIE HUIS

Ook ik heb als klein meisje een poppenhuis van mijn ouders gekregen, zo eentje van hout met mooie antieke meubeltjes, tinnen potjes en pannetjes en mooi behangen muurtjes. Helaas was ik toentertijd nog niet echt zo ‘interior-minded’ dat ik deze antieke stijl wist te waarderen. Jaren later heb ik op Koninginnenacht op de Rozengracht in Amsterdam nog een kartonnen drie verdieping hoog poppenhuis gevonden. Al mijn vintage barbies in hun mooiste outfitjes stonden kek te wezen in het door mij compleet ingerichte Barbie huis. Kleurenkopieën van mijn tapijtontwerpen lagen in alle ruimtes. Leuke printjes sierden alle wandjes. Maar ook mijn kat Pancho vond mijn Barbie huis reuze knus en gezellig. Helaas was mijn kartonnen Barbie huis daar niet tegen bestand… Nadat zowel verdieping één als twee meerdere malen volledig waren ingestort, ging mijn Barbie huis ter ziele. Met pijn in mijn hart heb ik het uiteindelijk op straat moeten zetten. Mijn Barbies bleven niet lang dakloos hoor, ze ‘wonen’ tegenwoordig op stand in een mooie Mexicaanse vitrinekast.

MATEN & STIJLEN

Poppenhuizen zijn er in alle maten. De internationale standaardmaat is 1:12 (15cm) Maar ook 1:6 (30cm) voor barbiepoppen en miniatuur designstoeltjes van Vitra. Voor moderne speelgoedpoppenhuizen en bijpassende meubeltjes (het Zweedse merk Lundby) is de schaal weer 1:18 (10cm) Ook het precieze uiterlijk van poppenhuizen kon verschillen naar tijd, plaats en functie. In principe zijn er drie basistypen poppenhuizen. Pas na de Tweede Wereldoorlog kwamen er nieuwe typen poppenhuizen bij.

1.Huizen met een voorkant die open en dichtgeklapt kan worden.

2.Inkijkhuizen, waarvan de achterkant open is en alleen de voorkant een gevel heeft.

3.Kabinetpoppenhuizen, waarvan de kamers bestonden uit kisten die in een kast of kabinet waren geplaatst. Meestal zaten er glazen deuren voor.

DIY

Natuurlijk kun je ook zelf een poppenhuis maken zonder een heel bouwpakket aan te schaffen. Neem een simpel oud kastje van zolder of van de rommelmarkt. Zaag openingen aan de voorkant, zijkanten en in de tussenschotten en voila: klaar is je poppenhuis. Of nog simpeler een kartonnen doos. Plak een leuk behangetje op de achterkant, zet er één mooi design miniatuurstoeltje in, hang er een hip miniatuurlampje in en klaar is je minimalistische maar o zo hippe poppenhuis.

VAN VICTORIAANSE HUIZEN NAAR MODERNE DROONVILLA’S

Vroeger waren er vooral veel overdadig gedecoreerde Victoriaanse poppenhuizen. De laatste decennia bestaan er ook strak vormgegeven droomvilla’s ingericht met mini designmeubels en dimbaar led licht. Om van te watertanden zo mooi… Menig interieurliefhebber zal de poppenhuizen van Boomini prachtig vinden. De huizen met de namen ‘White’ en ‘Wood’ zijn zelfs ontworpen door een architect en de geweldige meubeltjes door een interieurontwerper.  Op Brincada vind je ook de mooist vormgegeven moderne minihuizen, waar je zelf zó in zou willen wonen. Het is dat ze op schaal zijn, anders wist ik het wel…. Geïnspireerd op de minimalistische bouwwerken van architecten  Paul Rudolph en Tadao Ando. Het Emerson House, het Dylan House of het Zoe House. Uit  2001 is het Kaleidoscope House, een samenwerkingsproject met fotografe Laurie Simmons en architect Peter Wheelwright en Bozart Speelgoed (die speelgoed met toonaangevende hedendaagse kunstenaars produceert) Ingericht met een heuse accessoire lijn van modern meubilair door eigentijdse ontwerpers zoals bv. Karim Rashid, Dakota Johnson en Ron Arad. In het huis hangen foto’s, schilderijen en staan sculpturen, gemaakt  door kunstenaars zoals Cindy Sherman en Barbara Kruger. Tapijten van Judy Ross. Kunst van Jonathan Adler. Het huis heeft ook nog eens schuifbare transparant gekleurde wanden die, wanneer ze elkaar overlappen, van kleur veranderen. Een droom voor elke interieur fetisjist 🙂

ARNE JACOBSEN MIIBOXEN POPPENHUIS

Maar waar mijn interieurhart helemaal heftig van gaat kloppen is het Arne Jacobsen Miiboxen poppenhuis. Een ware mini replica van de Deense architect zijn eigen huis in Charlottenlund (schaal 1:16)  YouTube filmpje van zijn huis: Exact hetzelfde. Briljant!  En uiteraard schreeuwt zo’n huis om ingericht te worden met alleen maar miniversies van zijn design meubeltjes zoals de Egg- en de Swan chair. Het huis is ook om aan de muur te hangen. Zo enorm leuk. De voorkant klap je open en zie hier, een design poppenhuis. Smelt! Ik heb al een Ball Chair van Eero Aarnio (1:12) Nu de rest nog!

GESCHIEDENIS

Ook al is onze eerste associatie met poppenhuizen dat van speelgoed voor kleine meisjes, toch worden deze miniatuurhuizen al eeuwen lang gemaakt. Het eerste miniatuurhuis stamt bijvoorbeeld al uit de 16de eeuw. Hertog Albrecht van Bavaria liet een luxe uitgevoerde replica van het huis van een Duitse prins (vier verdiepingen hoog en met alles erop en eraan) voor zijn dochter maken. Helaas was het niet de bedoeling dat dochterlief hiermee zou spelen. Het poppenhuis werd direct ondergebracht in een museum, waar het een eeuw later door een brand werd verwoest. In de loop van de 17de eeuw werden poppenhuizen steeds populairder. Wel als een luxe product, alleen bekend bij de rijke bovenlaag. Een liefhebberij voor de zogenaamde dames van stand. Deze dames namen alleen met het allerbeste genoegen, ze huurden belangrijke architecten in voor het ontwerp en de bouw van het huis. Voor de inrichting bekende meubelmakers. Pas in de loop van de 19de eeuw, werd het poppenhuis als kinderspeelgoed populair. Na de Tweede Wereldoorlog deed kunststof zijn intrede en werden zowel huizen als meubilair gemaakt van een kindvriendelijke kunststof. (Fisher Price) Maar ook houten poppenhuizen bleven nog steeds erg geliefd. Deze zijn nog steeds zowel kant-en-klaar als in bouwpakketten te koop.

NEDERLAND

Ook in Nederland kunnen wij nog enkele luxueus ingerichte poppenhuizen bewonderen. Met name uit de Gouden Eeuw. Wel een belangrijk verschilletje met  poppenhuizen in andere landen, was dat deze een iets meer burgerlijke invulling kregen. De Nederlandse huizen kenden geen architectuur aan de buitenkant, want het waren allemaal kabinetpoppenhuizen. Ze werden op typisch Nederlandse wijze vol gezet met miniatuurmeubels, poppetjes en snuisterijen. Alles was op bestelling gemaakt van exclusieve materialen zoals zilver, porselein en ivoor. De Koningin onder de Nederlandse liefhebsters was Sara Ploos van Amstel-Rothé. Zij was de vrouw van een rijke koopman en richtte op originele en zeer smaakvolle wijze verschillende huizen in. Ze begon in 1743 met drie oude huizen die ze op een veiling had gekocht. Hier haalde ze de kamers uit en vormde deze om tot één groot nieuw poppenhuis. Ze bleek een natuurtalent. Vandaar dat deze huizen bekend kwamen te staan als ‘pronkhuizen’ of ‘pronkpoppenhuizen’. Ware kunstobjecten die je vandaag de dag nog steeds kunt bewonderen in diverse musea. Zoals bijvoorbeeld in het Rijksmuseum (Amsterdam) of in het Gemeentemuseum (Den Haag) (Poppenhuis Sara Ploos van Amstel-Rothé)

Ps. Een authentiek groen Saens Huys  kun je als bouwpakket (1:24) of als bouwtekening bestellen. Inclusief voordeur met bovenraam, drie werkende schuiframen in de voorgevel en een vast raam in de achtergevel. Hoe leuk!

Benieuwd naar nog meer mooie poppenhuizen? Check mijn bord Dollhouse op Pinterest

Have fun 🙂

Rosalisa